Penseel, spons en paletmes voor kunstschilders
Voor het opbrengen van verf kan je kiezen uit drie soorten gereedschap:
- Penseel/kwast
- Spons
- Een hard voorwerp zoals een paletmes of iets dergelijks
Penselen of kwasten
In zijn algemeenheid zijn de kwasten in te delen naar het gebruik:
- Acryl of olieverf (lange steel)
- Aquarel (korte steel)
- Vernissen (zeer brede kwast)
De belangrijkste eigenschappen en categorisering van penselen zijn:
- Vorm van de kwast
- Lengte steel
- Dikte/breedte van de kwast
- Bron van het haar
- Veerkracht van de haren
- Geschiktheid voor een bepaalde verfsoort
Vorm
We onderscheiden de volgende vormen: rond, plat, kattetong, sleper, spatel en waaier.
 |
 |
 |
 |
||
| rond | plat | kattetong | sleper | waaier | spatel |
Bron
De belangrijkste bronnen van penseelharen zijn:
- Synthetisch (kunststof)
- Varken
- Bunzing
- Rund
- Das
- Geit
- Mangoest
- Paard
- Kolinsky
Veerkracht
De meest in het oog springende eigenschap voor een kunstschilder is de veerkracht/stijfheid van de haren van de penseel. Dit laat zich heel moeilijk omschrijven. Onze ervaringen zijn:
- Varkenshaar: zeer stijf, de penseelstreek is goed te zien. Goed te gebruiken voor het "droog" opbrengen van verf. Bij een droge verftechniek zit aan je penseel haast geen verf en je moet vrij hard wrijven met de zijkant, de penseel haast plat op je ondergrond houdend, en brengt daardoor de verf op de ondergrond.
- Runderhaar: voelt erg zacht. Goed te gebruiken voor het vermengen van verschillende kleuren verf (voornamelijk bij olie) op je ondergrond. Een zeer goed alternatief als het budget de Kolinsky niet toestaat.
- Synthetisch: hier hebben wij niet veel mee. Voelt heel gemiddeld aan, dus tussen hard en zacht maar laat snel strepen op je werk na. Wij adviseren liever een varkensharen penseel als gelijkgeprijsd alternatief.
- Kolinsky: de zachtste penselen die je kan kopen. Nog zachter dan runderhaar.
Spons
De spons wordt niet veel gebruikt bij het schilderen. Toch kan je met de spons leuke effecten bereiken. Voor het schilderen worden drie soorten sponsen gebruikt: natuurspons, viscosespons en schuurspons.
De natuurspons wordt voornamelijk gebruikt bij aquarelleren. Met een schone natte spons kan (te veel) opgebrachte aquarelverf "opgenomen", dus verwijderd, worden.
De viscosespons lijkt een beetje op een natuurspons, het bestaat uit onregelmatige gaten en voelt een beetje rubberachtig aan. Als je deze spons met de hand in stukken scheurt ontstaan er rafelige kanten en juist die kan je gebruiken om mooie structuren op te brengen.
De schuurspons hebben we met de sponszijde (dus niet de schuurzijde) gebruikt bij sterk met water verdunde acrylverf om een mooie waas / mist mee te creëren. Dit vindt je terug in het schilderij "waterval" uit 2009.